Page 235 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"
P. 235
Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà
müharibәsi” başlanıb. Edvard Snouden dә bu “müharibә”nin
üzdә olan әn fәal iştirakçısıdır. ABŞ lideri Barak Obama isә
Rusiyanın Snoudenә sığınacaq vermәsindәn tәәssüflәnәrәk,
Vladimir Putinin qatılacağı zirvә toplantısına gәlmәkdәn
imtina edib.
Neft-qaz resurslarının sәrbәst hәrәkәti Karter doktrinası
çәrçivәsindә ABŞ milli tәhlükәsizlik siyasәtinin başlıca
prinsipi hesab edildiyindәn, qeyd olunan “soyuq mühari-
bә”nin müsbәt nәticәlәnәcәyinә heç bir tәminat yoxdur.
Şist qaz ixracı Rusiyaya verilәsi әn yaxşı cavabdır, lakin
o, nә vaxta kimi bәs edәcәk?
Layın hidravlik yarılması üsulu ABŞ-ı әsas idxalatçıdan
başlıca ixracatçıya çevirir. Mayelәşdirilmiş tәbii qaz üzrә 3
ixrac terminalı artıq inşa edilib. Onların fәaliyyәtinә start
verilmәsi üçün Birlәşmiş Ştatların Energetika Nazirliyinin
razılığı gözlәnilir.
Sәnayeyә dәstәk qrupu, o cümlәdәn ABŞ lideri vә digәr
siyasәtçilәr Birlәşmiş Ştatların 100 ilә bәs edәcәk tәbii qaz
ehtiyatına sahib olduğunu iddia edirlәr. Əslindә bu,
“oyun”un qaydalarını dәyişәn vacib geosiyasi amildir.
Lakin müstәqil geoloq vә neft mühәndislәri, hәmçinin
sәrmayәçilәr bunun әksini düşünür vә geoloji-kәşfiyyat
işlәrindә yeknәsәq üsulların tәtbiq edilmәsi sәbәbindәn
yalnız 15-20 il müddәtindә istifadәyә yararlı qaz ehtiyatlarının
mövcud olduğunu bildirirlәr.
“Post Carbon Institute”nin әmәkdaşı Devid Hyuz “Qaz!
Balaca! Qaz” adlı mәruzәsindә yuxarıdakı fikri belә izah
edir: “Hasilatın sәviyyәsini qoruyub saxlamaq üçün daha çox
qaz yataqları işlәnib-hazırlanmalıdır. Belә ki, yataqların orta
mәhsuldarlığı durmadan azalır. 1990-cı ildәn etibarәn Birlәşmiş
Ştatlarda kәşf olunmuş yataqların sayı 90% artsa da, onların
orta mәhsuldarlığı 38%-ә qәdәr aşağı düşmüşdür”.
235
müharibәsi” başlanıb. Edvard Snouden dә bu “müharibә”nin
üzdә olan әn fәal iştirakçısıdır. ABŞ lideri Barak Obama isә
Rusiyanın Snoudenә sığınacaq vermәsindәn tәәssüflәnәrәk,
Vladimir Putinin qatılacağı zirvә toplantısına gәlmәkdәn
imtina edib.
Neft-qaz resurslarının sәrbәst hәrәkәti Karter doktrinası
çәrçivәsindә ABŞ milli tәhlükәsizlik siyasәtinin başlıca
prinsipi hesab edildiyindәn, qeyd olunan “soyuq mühari-
bә”nin müsbәt nәticәlәnәcәyinә heç bir tәminat yoxdur.
Şist qaz ixracı Rusiyaya verilәsi әn yaxşı cavabdır, lakin
o, nә vaxta kimi bәs edәcәk?
Layın hidravlik yarılması üsulu ABŞ-ı әsas idxalatçıdan
başlıca ixracatçıya çevirir. Mayelәşdirilmiş tәbii qaz üzrә 3
ixrac terminalı artıq inşa edilib. Onların fәaliyyәtinә start
verilmәsi üçün Birlәşmiş Ştatların Energetika Nazirliyinin
razılığı gözlәnilir.
Sәnayeyә dәstәk qrupu, o cümlәdәn ABŞ lideri vә digәr
siyasәtçilәr Birlәşmiş Ştatların 100 ilә bәs edәcәk tәbii qaz
ehtiyatına sahib olduğunu iddia edirlәr. Əslindә bu,
“oyun”un qaydalarını dәyişәn vacib geosiyasi amildir.
Lakin müstәqil geoloq vә neft mühәndislәri, hәmçinin
sәrmayәçilәr bunun әksini düşünür vә geoloji-kәşfiyyat
işlәrindә yeknәsәq üsulların tәtbiq edilmәsi sәbәbindәn
yalnız 15-20 il müddәtindә istifadәyә yararlı qaz ehtiyatlarının
mövcud olduğunu bildirirlәr.
“Post Carbon Institute”nin әmәkdaşı Devid Hyuz “Qaz!
Balaca! Qaz” adlı mәruzәsindә yuxarıdakı fikri belә izah
edir: “Hasilatın sәviyyәsini qoruyub saxlamaq üçün daha çox
qaz yataqları işlәnib-hazırlanmalıdır. Belә ki, yataqların orta
mәhsuldarlığı durmadan azalır. 1990-cı ildәn etibarәn Birlәşmiş
Ştatlarda kәşf olunmuş yataqların sayı 90% artsa da, onların
orta mәhsuldarlığı 38%-ә qәdәr aşağı düşmüşdür”.
235
