Page 94 - Design_Xezer_2_2018_Layout 1
P. 94
olduğunu dəqiq bilmirdi. Zəng olanda nə – Nə vaxt?
telefona yaxınlaşır, nə də qapını açırdı. – Yeddi iyul 1942-ci ildə.
Yalnız günortaya yaxın əynində qalın güllü – Bəs sən nə vaxt anadan olubsan?
xalat səhər yeməyini aparmaq üçün – 1942-ci il oktyabrın səkkizində.
mətbəxə girirdi. İçəridən öskürtüsü eşidilirdi, – Atanın ölümündə günahkar olan
çünki siqaretə ara vermir, otağı tüstü ilə adamın adı nədir?
dolu olurdu. Və bu tüstü asta-asta, burum- – Qezeler.
burum dəhlizə yayılırdı. Belə günlərdə – Bu adı təkrar elə!
yanına çağırdığı Martindən başqa heç – Qezeler.
kəsi görmək istəmirdi. Nənəsinin səsi – Bir də de!
eşidilən kimi uşaq aradan çıxmağa çalışır, – Qezeler.
ancaq çox vaxt çatdırmırdı, nənəsi əlindən – Biz bu dünyaya nə üçün gəlmişik?
tutub onu darta-darta otağına aparırdı. – Allahı sevmək, ona xidmət etmək
Beləliklə də, Martin saatlarla həyat və və təzədən onun yanına – göylərə
ölüm haqqında anlaşılmaz mühazirələrə qayıtmaq üçün.
qulaq asmalı, Katexzisdən biliklərini – Bilirsən uşağın atasını əlindən almaq
94 nümayiş etdirməli olurdu. Nənəsi ilə eyni nə deməkdir?
vaxtda məktəbə getmiş Bolda pıqqıldaya- – Bilirəm... – Martin cavab verdi.
2018
pıqqıldaya deyirdi ki, onun heç vaxt Bəli, bilirdi. Başqa uşaqların atası
Katexzisdən xəbəri olmayıb. Tüstü ilə vardı: məsələn, Qöbşikin ucaboy, sarışın
dolu otaqda güclə nəfəs alan Martin yazı atası vardı, Veberin atası isə balacaboy,
stolu ilə üzbəüzdəki kresloda oturur, hələ qarabuğdayı idi. Məktəbdə atası olan
də yığışdırılmamış çarpayıya, arabacığın uşaqların işi atası olmayanlardan çətin
gözündəki çirkli qab-qacağa baxır və nəfəs idi. Veber dərsə hazır gəlməyəndə
aldıqca da müxtəlif rənglərə çalan tüstünü Brilaxdan çox danlanırdı. Müəllimləri yaşlı
içinə çəkirdi. Ürəyinə almamışdan əvvəl idi, başı ağarmışdı, “müharibədə oğul
nənəsinin ağzından çıxan yumru tüstü itirmişdi”. Ataları olmayan uşaqlara
burumları mavi rəngə çalır, bəzən də, deyirdilər: atasını müharibədə itirib.
demək olar, parıldayırdı. Nənəsi otuz il Oğlanlardan kimsə yoxlamaya gəlməyəndə
siqaret çəkməsi ilə fəxr edir, onu ləzzətlə məktəbin inspektoruna pıçıldayırdılar:
sümürür, ciyərlərində süzülüb geri qayıdan atasını müharibədə itirib. Sinfə təzə oğlan
Kişisiz ev çalan, get-gedə tavana, çarpayıya, ribədə itirib. Bunu elə deyirdilər ki, sanki
tüstü bir anlığa otaqdakı köhnə, boz rəngə
gələndə müəllim deyirdi: atasını müha -
güzgüyə hopan tüstü laylarının arasında
o, çətirini haradasa qoyub gəlib, ya da
qəpik itirib. Onların sinfində yeddi oğlanın
ağarır, balaca pambıq çəngələrinə
Haynrix Böll. oxşayırdı. atası yox idi: Brilaxın, Veltskamın, Ni qe -
– Sənin atan həlak olub, eləmi?
mayerin, Poskenin, Berendtin və bir də
özünün. Qrebhake də elələrindən idi, an -
– Hə...
– “Həlak olmaq” nə deməkdir?
“rəhmi gəlmək” məsələsində qalan altı
– Yəni müharibədə ölüb, güllə dəyib. caq onun təzə atası vardı, ona görə də
– Harada? nəfərlə bir tutulmurdu. “Rəhmi gəlməyin”
– Kalinovka yaxınlığında. də öz çalarları vardı. Onun “imti yaz”la -