Page 71 - Design_Xezer_2_2018_Layout 1
P. 71

zan dı. Am ma bu şöhrət Kup ri ni şir nik lən -  Bu he ka yə lər Kup ri nin Ki yev hə ya tı
           dir mir di, ək si nə, bez di rir di. Bu ni nin sözlə -  ilə bağ lı dır. Hər iki si ey ni “xam mal dan ha -
           ri ilə de sək: “Bu şöhrə tin sa hi bi özünü elə  zır la nıb”, am ma fel ye ton lar dan xey li son -
           apa rır dı, san ki hə ya tın da heç nə baş ver -  ra  ya zı lıb. “Ki yev tip lə ri” və  “Hə ya tın axı  -
           mə yib. Be lə tə əss ürat ya ra nır dı ki, Kup -  şı” he ka yə lə ri öz tə sir gücünə görə klas -
           rin bu na zər rə qə dər əhə miy yət ver mir”.  si ka dır.
           Kup rin tez- tez de yir di ki, tə sadü fən ya zı çı  Gənc li yim də adı Kup ri nin əsə ri nə
           olub, bu na görə də öz şöhrə ti onu heç tə -  düşmüş Ki yev də ki “Ser bi ya” ho te lin də ol -
           əcc üblən dir mir.                         mu şam və hər də fə o he ka yə ni oxu yan -
               1894-cü il də Kup rin or du dan  is te fa ya  da bu qə dər ox şar lıq mə ni hey ran edib.
           çı xıb, Ki yev də məs kun la şır. Әv vəl -əv vəl  “Ser bi ya” da ya şa ma mı şam. Am ma “Proq -
           kor luq çə kir, son ra Ki yev qə zet lə rin də  fel -  res” də qal mı şam.  Bu ra da hər şey – şə -
           ye ton çu ki mi iş lə mə yə baş la  yır və özünün  ra it də, sa hi bə də, iy rənc və şübhə li sa -
           de di yi ki mi, “na ğıl cıq lar” ya zır.     kin lər kol lek si ya sı da Kup ri nin təs vi ri ilə
               Öz he ka yə lə ri ni Kup rin asan lıq la, çox  tam uy ğun gə lir di.
           düşünmə dən, is te da dı nın he sa bı na ya -  Ye ri gəl miş kən, Kup ri ni ilk və son də -
           zır dı. Am ma çox gözəl an la yır dı ki, hə ya -  fə görmə yim elə on da olub. O, sir kin bi -
           tın için dən “xam mal” ol ma sa, tək cə is te -  na sın da öz he ka yə lə ri ni oxu  yur du.  Çox  71
           da dın he sa bı na çox uza ğa get mək ol -  gözəl oxu yur du. Onun xa ri ci görünüşü   2018
           maz. Mək tub la rı nın bi rin də ya zır dı ki, alay -  mə ni hey rət lən dir di. O vax ta qə dər yal nız
           dan ay rı lan da “ən pi si o idi ki, mə nim heç  fo to şək li ni görmüşdüm və mə nə rus ta ci -
           bir bi li yim yox idi – nə el mi, nə də hə ya ti.  ri tə si ri ba ğış la mış dı. En li, sa də, bir az
           Hə ya ta və ki tab la ra ac gözlüklə gi riş dim”.   mon qol tip li si fə ti var dı. Sirk də isə da xi li
               Hə ya tı öyrən mək la zım idi və  Kup rin  və za hi ri gözəl li yi pen cə yi nin il gə yin də ki
           düşünmə dən özünü onun içi nə at dı. Pe -  qır mı zı düymə si nə dək ay dın se zi lən güclü,
           şə si ni tez- tez də yi şə rək Ru  si ya nı qa rış-  qüvvət li bir adam gördüm...
             qa rış do laş dı. Ölkə si ni öyrə nir di, onun  Kup rin rus di li ni mükəm məl bi lir və
           bütün key fiy yət lə ri ni mə nim sə yir di, sa də  se vir di, am ma bu di li heç vaxt ədə bi qa -
           in san lar la ey ni mə i şə ti pay laş ma ğı, on la -  nun ki mi müəy yən elə mə miş di. Za man la
           rı müşa hi də elə mə yi, sor ğu- su a la tut ma -  onun ədə bi di li da nı şıq di li nə, təh ki yə çi -
           ğı, da nı şıq la rı nı yad da sax la ma ğı se vir di.  nin şi fa hi di li  nə   ya xın la şır və bu mə na da  Həyatın axarı
           Be lə cə, Kup rin də son ra lar dost luq edə -  bir qə dər Tols to yun di li nə bən zə yir. Bu -
           cə yi Qor ki ki mi dünyagö rmüş ada ma, Les -  nun la be lə, Kup rin hə mi şə Çe xo vun di li -
           kov ki mi öz xal qı nın bi li ci si nə və sal na -  nə hey ran idi. Rus di li nə qo hum dil lər dən
           mə çi si nə çev ril di. Bu na görə də o heç  (xüsu sən də Uk ray na di lin dən) və yer li
           vaxt xam mal ça tış maz lı ğı hiss elə mir di.  di a lekt lər dən də qiq ölçü his si və ba ca rıq -
           Onu hər şey ma  raq lan dı rır dı və hər şey  la is ti fa də edir di. Yer li sa kin lə rin di a lek ti -  Konstantin Paustovski.
           haq qın da şövqlə, zövqlə, üstə lik, bütün  nin ay rı ca bir şi rin lik qat dı ğı “Po les ye he -
           bun la rın ət raf da kı lar üçün də çox ma raq lı  ka yə lə ri” xüsu si lə  gözəl dir.
           ol du ğu na bir an be lə şübhə et mə dən da -  Bun dan əla və, Kup rin ci na yət ka rın -
           nı şır dı. Ölkə hə ya tı nın də rin lik lə ri nə da -  dan fa hi şə si nə, sa də in san lar dan zi ya lı -
           lan ya zı çı yet kin lə şir di. Bu mə na da onun  la  ra qə dər bütün tə bə qə lə rin da nış dı ğı
           “Ki yev tip lə ri” və “Hə ya tın axa rı” he ka yə -  rus di li nin bütün in cə lik lə ri nə yax şı bə ləd
           lə ri ni müqa yi sə et mək ma raq lı dır.       idi. Onun he ka yə lə ri ni sə ciy yə lən di rən
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76