Page 702 - antologiya - poeziya_175x250_Layout 1
P. 702

Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû




                                                  Pәri çınqılı


                                açaq Nәbinin әlindәn Nikolay padşahın canı cәzana gәlmişdi.
                                Gündә Peterburqdan Gorusa möhürlü paket gәlirdi ki, ya
                        QQaçaq Nәbini öldürüb, ölüsü barәsindә mәnә tel vurun, ya da
                    onu diri-diri tutub hüzuruma göndәrin!.. Bundan başqa, Nikolay padşah
                    Qaçaq Nәbinin başını gәtirәn hәr hansı bir adama kisә-kisә qızıl da vәd
                    edirdi. El-oba Nәbini öz gözünün didәsi kimi qoruyub saxlasa da, Sarımsaq
                    oğlu kimi şeytan-şuğul bu qızıl vәdindәn ötrü işә girişirdi. Zәngәzur naçal-
                    niki Sәlim bәydәn tutmuş, onun pristavlarına, koxalarına, yasavullarına
                    qәdәr böyük bir mahalın divanı yerindәn tәrpәnib Nәbini izlәmәyә
                    başlamışdı. Hәlә üstәlik, Naxçıvan, İrәvan naçalniki dә Qaçaq Nәbinin
              126   ardınca adam salmışdılar. Divan adamı әldә çıraq qaçaq Nәbini axtarır,
                    padşahının qabağında qulluq göstәrib ondan kisә-kisә qızıl, bir dә medal
                    almaq istәyirdi. Xәlvәti işә girişәn şeytan-şuğul kar görmәyәndә toplu-
                    tüfәngli padşah qoşunu hәrәkәtә gәlir, bölük-bölük soldat, dәstә-dәstә kazak
                    yeriyirdi. Hәcәri yanına alan Nәbi dә şimşәk kimi buradan vurub, oradan
                    çıxır, divanı dәli elәyib dalınca oynadırdı... Qaçaq Nәbinin sorağı bir gün
                    Gorusun başı Salvartı yaylağının Üçtәpәsindәn, ikinci günü Naxçıvanın qaşı
                    Qanlı göldәn, Әrәfsәdәn, Üçüncü günü Qafanın kәllәsi Nәnәbaladan, Xus-
                    tubdan, dördüncü günü Şuşa qalasının bәndәrgahları Kirsdәn, Sağsağa n -
                    lıdan, Sarı Babadan, Әsgәrandan gәlirdi... Arakәsmәyә düşәn vaxtında da
                    Nәbi başını itirmir, igidlәrini bәnd-bәrәyә düzür, onlar üstlәrinә gәlәn yağı
                    düşmәni qırıb tökürdülәr. Tәzә qüvvә gәlәnә kimi Nәbi igidlәrini aradan
                    çıxarır, özü dә yel qanadlı Bozatın belinә qalxıb Aynalını ata-ata gözdәn
                    itirdi. Belә olanda, Nәbinin şöhrәti birә-min yayılır, adı-sanı dildәn-dilә
                    dolanır, nәinki Zәngәzurda, Naxçıvanda, Qarabağda, Şәkidә, Şirvanda,
                    Gәncәdә, Şәmsәddindә, bütün Qaf elindә sinәsi qabaran hәr kәs Nәbidәn
                    danışırdı. Dağlarda tütәk çalan çiyni yapıncılı çobanlardan – çadırlarda das-
                    tan açan әlisazlı aşıqlara qәdәr hamı Nәbinin şәninә söz qoşur, Hәcәri tәrif
                    elәyir, Aynalıdan söhbәt salıb Bozatın ildırım qaçarağını vәsf elәyirdi. Belә
                    olduqda, yenә dә xәbәr xәbәrә calanaraq, Peterburqa çatır, Nikolay padşahın
                    cini vurub kәllәsinә çıxartdı:
                        – Bu Qaçaq Nәbi Qafqazda bizdәn ötәri bir Puqaçov olmasınmı? –
                    deyә padşah bığını gәmirirdi:
                        – Bu azar bir dә yenidәn Rusiyaya yayılmasınmı?
                        Bu barәdә hamıdan artıq döşünә döyüb, padşaha söz verәn Zәngәzur
                    naçalniki Sәlim bәy bilmirdi nә elәsin, gündәn-günә qәzәblәnәn padşaha
   697   698   699   700   701   702   703   704   705   706   707