Page 79 - Design_Xezer_2_2018_Layout 1

dəqiq məlumat verə bilsinlər. Dostların “sənət əsəri”nə ehtiyac qalmadı, çünki
“abırsızlığı” 1938-ci ildə firmanın 25 illiyi marmeladları reklamsız da alan yeni bir
münasibətilə “Holştegin ətirli cemlərinin müştəri peyda oldu: müharibə...
istehsalı və yayımı” adlı yaddaş kitab - Müharibə vaxtı alman qoşun hissə -
çasının hazırlanması ilə zirvə nöq təsinə lərinin lövbər saldıqları küçələrin kənarında
çatdı. Kitabça keyfiyyətsiz kağızlarda çap bir zamanlar işlədikləri fabrikin balaca
olunmuş, rəngli şəkillərlə bəzədilmiş və marmelad qutularını görürdülər. Bu tənəkə
bütün müştərilərə pulsuz paylanmışdı. qutuların üstündə Albertin çəkdiyi şəkillər,
Albert yeni-yeni reklam şəkilləri düşünür, Rayın yazdığı “şeirlər” vardı. Fransız
Ray da onlara şeirlə mətnlər yazır, axşamları uşaqları bu qutularla futbol oynayırdılar,
isə Nella və 1938-ci ildə hələ itirmədikləri amma rus qadınları üçün onlar qiymətli
dostları ilə bir yerdə keçirirdilər. Onda əşyalar idi, hətta üzərlərindəki yarlıqlar
günləri o qədər də xoş keçmirdi, xüsusilə cırılmış, qopmuş, ya da özləri paslanmış,
də Villibrord Ata axşamlar qonaq gələndə əzilmiş olsalar da, arxalarına həkk olunmuş
monoqramdan – Rayın qayınatasının
bütün günü içlərində boğduqları kin-küdurət
adının baş hərflərindən tanınırdı: “E.H.” –
yenidən alovlanırdı. Rayın Villibrorddan
Edmund Holşteg. Hətta üfunət qoxulu 79
zəhləsi gedirdi. Bu, həmin Villibrord idi ki,
evlərdə müvəqqəti gecələyəndə belə
indi Rayı bütləşdir məyə çalışırdı. Çox vaxt 2018
qaranlıqda ayaqlarına ilişib taqqıltı salan
da Villibrordun elə xətrinə dəyirdilər ki,
tənəkə qutuların nə olduğunu bilirdilər.
küsüb gedirdi. O gedəndən sonra çox
içir, ölkədən çıxıb getmək üçün yollar Әllərini qulpun qurtaracağına toxunduran
kimi gilas şəklində həkk olunmuş o məşhur
arayırdılar. Səhəri gün də işə gec, özü də
hərfləri – Albertin “yaradıcılığını” hiss
şişmiş başla gəlir, acıqlarını çəkdikləri
edirdilər: “E. H.”
şəkillərdən, cədvəllərdən çıxır, hamısını
Ordunun zəfər yürüşləri yalnız
cırıb-tökürdülər.
mərmilərdən, uçub-dağılmış evlərdən,
Ancaq bir neçə gün keçəndən sonra
mal-qara leşlərindən deyil, həm də bu
yenə də işə başlayır, istehlakçılara
marmelad qutularından bilinirdi. Polşada,
marmeladın növlərini bir-birindən ayırmaq Fransada, Danimarkada, Norveçdə, Bal -
üçün yeni-yeni şəkillər, rənglər icad kanlarda gördükləri marmelad qutularının
edirdilər. Müharibəyə getməmişdən əvvəl üstündə Rayın fikirləşdiyi bir ibrətamiz
son yaradıcılıq işləri tarixi bir yaddaş cümlə vardı: “Hələ də mürəbbə bişirən
kitabçası oldu: Ray sübut etməyə çalışdı səfehdir, çünki Holşteg onu sənin üçün Kişisiz ev
ki, hətta daş dövrünün adamları da, bişirir”. “Hələ də mürəbbə bişirən səfehdir”
romalılar da, yunanlar da, finikiyalılar da, sözləri qalın, qırmızı hərflərlə yazılmışdı,
yəhudilər də, inklər də, germanlar da qalanları isə o qədər də aydın oxunmurdu.
marmeladın ləzzətini biliblər. Bu yaddaş Bu “ibrətamiz sözlər” fabrikin rəhbərliyi Haynrix Böll.
kitabçasında Ray bütün fantaziyasını, ilə uzun müzakirələrdən sonra yazıldı və
Albert də rəssamlıq qabiliyyətini işə saldı beləliklə də, mürəbbəyə qarşı kampaniya
və beləliklə, gözəl bir “sənət əsəri” alındı, başladı. Ancaq bir qrup adamın etirazından
firmaya saysız-hesabsız müştəri qazan - sonra kampaniya dayandı. Həmin adamlar
dırdı. Bir müddət keçəndən sonra bu mürəbbə bişirməyi evdar alman qadınının